कुरुक्षेत्र युद्धमा जस्तै: ‘अभिषिक्त’ शासकको भविष्यवाणी गरिएको छ

भगवद् गीता महाभारत महाकाव्यको ज्ञानको केन्द्र हो। गीता (गीत) को रूपमा लेखिएको भए पनि आज यो सामान्यतया पढिन्छ। कुरुक्षेत्रमा भएको महान् युद्धको ठीक अगाडि भगवान कृष्ण र शाही योद्धा अर्जुनको बिचको वार्तालाप गीताले वर्णन गरेको छ – शाही परिवारको दुई पक्ष बिचको युद्ध । यो आउँदै गरेको युद्धमा एक अर्काको विरोध गर्दै यो लडाकु र पुराना शाही वंशको संस्थापक, राजा कुरुको वंशका दुई शाखाका शासकहरू थिए । पांडव र कौरव चचेरे भाईहरूले वंशको कुन पक्षले शासन गर्ने अधिकार पाउने भन्ने बारेमा युद्ध गर्न लागेका थिए  – पाण्डव राजा युधिष्ठिर वा कौरव राजा दुर्योधन। दुर्योधनले युधिष्ठिरको सिंहासन कब्जा गरेका थिए त्यसैले युधिष्ठिर र उनका पाण्डव सहयोगीहरू यसलाई फिर्ता लिन युद्धमा लागिरहेका थिए । पाण्डव योद्धा अर्जुन र भगवान कृष्ण बीचको भगवद् गीता वार्तालापमा आत्मिक स्वतन्त्रता र आशिष्‌ पाउने कठिन परिस्थितिहरूमा साँचो बुद्धिमा केन्द्रित छ ।

भजनसंग्रह बाइबलको हिब्रू वेद पुष्थकन महाकाव्यको बौद्धिक साहित्यको केन्द्रबिन्दु हो । यद्यपि गीतहरू (गीताहरू) को रूपमा लेखिएको भए पनि तिनीहरू प्रायः पढिन्छ । भजन दुईले दुई विपक्षी सेनाहरू बीचको महान् युद्धको ठीक अगाडि उच्च परमप्रभु र उनका अभिषिक्त (= शासक) बीचको वार्तालापलाई वर्णन गर्दछ । यस आउँदै गरेको युद्धको दुबै तिर ठूला योद्धाहरू र शासकहरू छन् । एकातिर एक राजा जो पुरानो शाही वंशको संस्थापक पुर्खा राजा दाऊदको वंशज हो । कुन पक्षले शासन गर्ने अधिकार राख्ने भन्ने बारे दुबै पक्ष युद्ध गर्न गइरहेका थिए  । भजनसंग्रह २ र यहोवा र उनका शासकहरू बीचको कुराकानीले स्वतन्त्रता, बुद्धि र आशिष्‌को कुरालाई औंल्याउँछ ।

समान तपाईलाई लाग्दैन ?

भगवद् गीता संस्कृत वेदको ज्ञान बुझ्न बुझ्नको लागि फाटक हो, त्यसैले भजनहरू हिब्रू वेद (बाइबल) को ज्ञान बुझ्नको लागि फाटक हो । त्यो ज्ञान प्राप्त गर्न हामीलाई भजनसंग्रहको थोरै पृष्ठभूमि जानकारी र यसको मुख्य रचनाकार राजा दाउद  चाहिन्छ ।

राजा दाऊद को थिए र भजनसंग्रह  के हुन् ?

तपाईं इजरायलीहरूको इतिहासबाट लिइएको समयसिमाबाट बुझ्न सक्नुहुन्छ कि दाउद लगभग १००० ईसापूर्वमा बाँचिरहेका थिए, ती हजारौं वर्ष पछि श्री अब्राहाम पछि र श्री मोशा भन्दा ५०० वर्ष पछि ।  दाउदले गोठालोको रूपमा आफ्नो परिवारको भेडा चराउन शुरू गरे । गोल्यत नाम गरेको एक जना ठूलो शत्रु र एक योद्धाले इस्राएलीहरूलाई जित्ने सेनाको नेतृत्व गर्यो र इस्राएलीहरू निरुत्साहित भए र तिनीहरू पराजित भए । दाऊदले गोल्यतलाई चुनौती दिए र उसलाई युद्धमा मारे । एक जवान गोठालो केटाको महान् योद्धामा भएको यो उल्लेखनीय जीतले दाऊदलाई प्रसिद्ध बनायो ।

यद्यपि, उनी लामो र गाह्रो अनुभवहरू पछि मात्र राजा बने किनकि उनका धेरै शत्रुहरू थिए, ती दुवै विदेशमा र इस्राएलीहरूको बिचमा पनि , जो  उनीहरूको बिरूद्धमा आएका थिए । अन्ततः दाऊदले आफ्ना सबै शत्रुहरूमाथि विजय हासिल गरे किनकि उनी परमेश्वरमा भरोसा राख्थे र परमेश्वरले उनलाई सहायता गर्नुभयो । बाइबलको हिब्रू वेदका केही पुस्तकहरू यी संघर्षहरू र दाऊदको विजयहरूको बयान गर्दछन् ।

दाउद पनि एक संगीतकारको रूपमा प्रसिद्ध थिए जसले परमेश्वरलाई सुन्दर गीतहरू र कविताहरू रचना गरे । यी गीतहरू र कविताहरू ईश्वरबाट प्रेरणा पाएका थिए र भजनसंग्रहको पुस्तक वेद पुष्थकनमा लेखेका थिए ।

भजनसंग्रहमा “ख्रीष्ट” को भविष्यवाणीहरू

एक महान राजा र योद्धा भए पनि, दाऊदले शाही वंशबाट आउँदै गरेको ‘ख्रीष्ट’ को बारेमा भजनमा लेखेका थिए जसले उनलाई शक्ति र अधिकारमा ग्रहण गर्थे । यहाँ ख्रीष्टलाई कसरी हिब्रू वेद (बाइबल) को भजनसंग्रह  २ मा प्रस्तुत गरिएको छ, भगवद् गीता जस्तो शाही लडाई दृश्य प्रस्तुत गर्दै ।

भजनसंग्रह २

¹जाति-जातिहरू किन षड्‌यन्‍त्र रच्‍छन्‌,

र मानिसहरू किन व्‍यर्थका जाल रच्‍छन्‌?

²परमप्रभु र उहाँका ‘अभिषिक्त’ जनको विरुद्धमा पृथ्‍वीका राजाहरू खड़ा हुन्‍छन्‌,

र शासकहरू आपसमा सल्‍लाह गर्छन्‌।

³तिनीहरू भन्‍छन्‌, “हामी उनीहरूका साङ्‌लाहरू छिनालौं,”

“र उनीहरूका बन्‍धनहरू फुकाऔं।”

⁴स्‍वर्गमा विराजमान हुनुहुनेचाहिँ हाँस्‍नुहुन्‍छ, परमप्रभुले तिनीहरूको उपहास गर्नुहुन्‍छ।

⁵तब आफ्‍नो क्रोधमा उहाँले तिनीहरूलाई हप्‍काउनुहुनेछ,

र आफ्‍नो बल्‍दो कोपमा तिनीहरूलाई यसो भन्‍दै त्रस्‍त पार्नुहुनेछ:

⁶“मैले आफ्‍नो पवित्र पर्वत सियोनमा मेरो आफ्‍नो ‘राजालाई’ नियुक्त गरेको छु।”

⁷परमप्रभुको यो आदेश म घोषणा गर्नेछु, उहाँले मलाई भन्‍नुभयो, ‘तिमी मेरा पुत्र हौ, आज मैले तिमीलाई जन्‍माएको छु।’

⁸मसँग माग, र म जातिहरूलाई तिम्रो उत्तराधिकार तुल्‍याइदिनेछु,

र समस्‍त पृथ्‍वी तिम्रो निजी सम्‍पत्ति तुल्‍याइदिनेछु।

⁹फलामको राजदण्‍डले तिमीले तिनीहरूमाथि शासन गर्नेछौ,

र कुमालेको भाँड़ालाई झैँ तिमीले तिनीहरूलाई चकनाचूर पार्नेछौ।

¹⁰यसकारण हे राजा हो, बुद्धिमान्‌ होओ, पृथ्‍वीका शासक हो, सावधान!

¹¹भय मानेर परमप्रभुको सेवा गर,

र कम्‍पनसाथ आनन्‍द मनाओ।

¹²पुत्रलाई चुम्‍बन गर, नत्रता उहाँ रिसाउनुहुनेछ, र तिमीहरू बाटैमा नष्‍ट हुनेछौ, किनभने उहाँको कोप चाँड़ै दन्‍कन्‍छ। ती सबै धन्‍य हुन्‌, जो उहाँको शरण पर्दछन्‌।

यहाँ उही खण्ड  हो तर ग्रीकबाट पहिले वर्णन गरिए अनुसार ।

भजन २: १-२ – मूल भाषामा हिब्रू र ग्रीक (LXX)

कुरुक्षेत्र युद्धको नतीजा

तपाईले देख्न सक्नुहुन्छ, भजनसंग्रह  २ मा ‘ख्रीष्ट’ / ‘अभिषिक्त’ को प्रसंग भगवद्गीताको कुरुक्षेत्र युद्धसँग मिल्दोजुल्दो छ । तर जब हामी यति धेरै पहिले कुरुक्षेत्र युद्धको लडाईंको बारेमा सोच्दछौं भने केही मतभिन्नताहरू देखा पर्दछन् । अर्जुन र पाण्डवहरूले युद्ध जिते र यसैले त्यहाँ शक्ति र शासनको कब्जा कौरवबाट पाण्डवहरूमा भयो र युधिष्ठिरलाई हकदार राजा बनाइयो । सबै पांडव भाई र कृष्ण १८ दिनको युद्धमा बाँचे, तर केही मुठीभर मान्छेहरू मात्र बाँचे – सबै मारिए । तर युद्ध पछि ३६ बर्ष मात्र शासन गरेपछि युधिष्ठिरले यो सिंहासन त्यागेर अर्जुनका नाति परीक्षितलाई पदवी दिए । त्यसपछि उनी द्रौपदी र उनका भाइहरूसँग हिमालयको लागि प्रस्थान गरे । द्रौपदी र चार पाण्डवहरू – भीम, अर्जुन, नकुल र सहदेव यात्राको क्रममा मरे । युधिष्टिर आफैले स्वर्गमा प्रवेश प्रदान गरे । कौरवकी आमा गान्धारी कृष्णसँग युद्ध नरोकेको कारण  क्रोधित भइन्, त्यसैले उनीले उनलाई सराप्छिन् र युद्ध सकिएको  ३६ बर्ष पछि मारिए जब उनको अन्तर् – वंशको झगडाको कारण एक्कासी तीरले उनलाइ लाग्यो । कुरुक्षेत्र युद्ध र त्यसपछिको कृष्णको हत्याले संसारलाई कलियुगमा पुर्‍यायो ।

त्यसो भए कुरुक्षेत्र युद्धबाट हामीलाई के लाभ भयो ?

हाम्रो लागि कुरुक्षेत्र युद्धको लाभ

हाम्रो लागि,  हजारौं बर्ष पछि जिउने, हामी आफैंलाई बढी खाँचोमा पाउदछौ । हामी संसारमा बाची रहेका छौं जहाँ  निरन्तर पीडा, रोग, बुढेसकाल र मृत्युको छायाँमा बस्दछौं । हामी सरकारको अधीनमा बस्छौं जुन प्रायः भ्रष्ट हुन्छ र शासकहरू धनी र व्यक्तिगत साथीहरूलाई सहयोग गर्दछन । हामी धेरै तरिकाहरूबाट कलियुगको प्रभावहरू महसुस गर्दछौं ।

हामी भ्रष्टाचारलाई बढावा न दिने, कलियुगको अधीनमा नरहेको समाजको लागि र संसारमा कहिले नसकिने  पाप र मृत्युबाट व्यक्तिगत छुटकाराको लागि उत्सुक छौं ।

हाम्रो लागि भजनसंग्रह २ को आउदै गरेको  ‘ख्रिष्ट‘ को लाभ

भजनसंग्रह २ मा वर्णन गरिएको ‘ख्रिष्ट’ ले हाम्रा आवश्यकताहरू कसरी पूरा गर्दछ भनेर हिब्रू ऋषिहरुले वर्णन गर्दछन । यी आवश्यकताहरू पूरा गर्न युद्धको आवश्यकता पर्दछ, तर कुरुक्षेत्रभन्दा भिन्न युद्ध र भजनसंग्रह  २ मा चित्रित युद्धभन्दा फरक । यो ‘ख्रीष्टले मात्र’ चलाउन सक्ने युद्ध हो । यी भविष्यवक्ताहरूले देखाउँदछ कि शक्ति र सामर्थ्यबाट सुरू हुनुको सट्टामा  ख्रीष्टले हामिलाई चाहिएको पाप र मृत्युबाट छुटकारा बाट सेवा गर्न शुरू गर्नुभयो । उनीहरूले भजनसंग्रह २ को बाटो देखाउँदछन् जुन एक दिन पुग्नेछ, पहिलो अर्कालाई हराउन अर्को लडाईको लागि लामो यात्रा गर्नु आवश्यक छ, सैन्य शक्तिले नभई संसारमा बन्धक राख्नेहरूका लागि प्रेम र बलिदानको साथ । हामी यो यात्रा दाउदको शाही रूखको मृत हांगाको टुसा बाट शुरू गर्दछौं ।